SYNC

Science

Stories

Als je aan jongeren vraagt wat zij zelf belangrijk vinden aan hun welzijn, dan is ‘gezond zijn’ daar een van.

Wat betekent welzijn voor jongeren?

Hoe ziet ons welzijn
onderzoek eruit?

Vragenlijsten

De volgende vragen zijn voorbeelden uit onze uitgebreide vragenlijst over jongerenwelzijn: The Multidimensional Wellbeing of Youth Scale (MWYS) van Kayla Green et al. (2023).

Well-being vragenlijst

De vragen gaan over hoe jij je de afgelopen maand gevoeld hebt. Er zijn geen goede of foute antwoorden. Geef eerlijk antwoord en probeer niet te lang na te denken, maar af te gaan op je eerste gevoel.

Heb je het gevoel gehad dat je…

1 = Ik heb dat gevoel helemaal niet gehad
4 = Ik heb dat gevoel helemaal wel gehad

Brainstormsessies

Via ons YoungXperts platform organiseren we panels en brainstorms om jongeren een stem te geven. Tijdens de sessies combineren we wetenschappelijke kennis met de ideeën van jongeren. Jongeren denken, praten, en beslissen mee over hun toekomst.

Ook spelen jongeren een actieve rol in ons onderzoek: ze adviseren ons over hoe we we hun leeftijdsgenoten moeten bereiken en denken mee over wat we onze resultaten betekenen.

Biologische processen meten

Je lichamelijke gezondheid draagt sterk bij aan hoe je je voelt. Daarom is het belangrijk om bij onderzoek naar welzijn ook biologische processen te meten, zoals slaap, hersenontwikkeling en hormonen.

In onze Klokhuis aflevering over Puberteit laten we zien hoe we met een MRI-scanner in de hersenen van tieners kijken.

Hoe kunnen we als maatschappij ervoor zorgen dat elke jongere de kans krijgt om zich goed te voelen?

Wat doet het telefoonverbod met het welzijn van jongeren?

Smartphones en social media zijn een belangrijk onderdeel van deze generatie. Hoewel het telefoonverbod al is ingevoerd op Nederlandse scholen, weten we nog maar weinig over de effecten ervan op het welzijn. Met het project ‘Thuis of in de kluis?’ onderzoeken we dit samen met een middelbare school.

Yara: “Dit project biedt ons een uitgelezen kans om te onderzoeken hoe we als maatschappij het systeem rond jongeren veerkrachtiger kunnen maken.’’

Kayla (SYNC lab onderzoeker)

“Er wordt tegenwoordig snel alarm geslagen als het iets minder goed gaat met jongeren. Maar het is belangrijk om het verschil te zien tussen even niet lekker in je vel zitten en last hebben van psychische problemen waar professionele hulp bij nodig is.

Stemmingswisselingen zijn bijvoorbeeld een normaal onderdeel van de adolescentie. We hoeven niet altijd alles te fixen, al is dit idee bij sommige mensen wel ontstaan.

Ik vind niet dat dit betekent dat we te maken hebben met een ‘snowflake’-generatie. De jongeren van vandaag hebben te maken met veel complexe uitdagingen, en de cijfers laten zien dat steeds meer jongeren worstelen met hun mentale gezondheid. Deze trend zagen we al vòòr de corona-tijd inging. Veel jongeren zijn onzeker over hun toekomst, bijvoorbeeld door de woningnood en de klimaatcrisis, of voelen een hoge druk om te presteren.”

Yara (SYNC lab onderzoeker)

“De manier waarop we over welzijn praten is ook veranderd. Doordat we als maatschappij nu opener zijn over welzijn dan vroeger, kan het lijken alsof er meer klachten zijn.

Daarnaast hebben niet alle jongeren die tegenslagen meemaken een slechter welzijn. De meeste jongeren vinden uiteindelijk een manier om oké te zijn en een gelukkig leven te leiden. De kracht van jongeren om te herstellen na een mindere periode wordt soms onderbelicht.

Met ons onderzoek willen we daarom in kaart brengen hoe veerkrachtige jongeren omgaan met hun uitdagingen.”

Ties (SYNC lab onderzoeker)

“Ik denk dat we juist onderschatten hoeveel de jeugd van tegenwoordig aankan. Via digitale technologie verwerken jongeren dagelijkse grote hoeveelheden informatie, en er wordt soms aangenomen dat ze 24 uur per dag bereikbaar en op de hoogte zijn. Oudere generaties zijn over het algemeen meer gewend om hun sociale contacten vrijwel uitsluitend binnen de lokale gemeenschap te hebben, en beperkt bereikbaar te zijn in de avonden en weekenden.

De online leefwereld biedt jongeren unieke mogelijkheden, maar kan ook nadelige gevolgen hebben zoals misinformatie, overprikkeling, afleiding, en een gevoel onvoldoende controle te hebben over het eigen schermgebruik.

Dit zijn relatief nieuwe uitdagingen waar juist meer aandacht voor nodig is, om samen met jongeren te begrijpen hoe zij hun kenmerkende veerkracht en positieve energie het beste kunnen inzetten voor elkaar en de samenleving.”

Over Ties

Ties Gaurang Fakkel is onderzoeker bij het SYNC lab. Zijn bredere focus ligt op het begrijpen hoe adolescenten een vergelijkbare of juist andere sociaaleconomische positie bereiken in vergelijking met hun ouders.

Meer weten over dit thema?

Lees het verhaal op de volgende pagina.

“Vertrouwen is de sociale lijm van de maatschappij: de basis van al onze sociale relaties, waar de maatschappij ook op leunt.”

Is er een verschil in vertrouwen tussen jongeren op basis van hun socio-economische status of afkomst?

Ethell Dubois, onderzoeker in het SYNC lab, richt zich op hoe vertrouwen zich ontwikkelt bij jongeren. Ze onderzoekt wat de invloed is van hun socio-economische status (SES) en etnische achtergrond.

“Ik wil weten in hoeverre vertrouwen verschilt tussen jongeren en waar de verschillen vandaan komen. Heeft het te maken met hoeveel geld ze thuis zijn opgegroeid? Spelen bepaalde ervaringen die jongeren hebben meegemaakt op basis van hun uiterlijk, huidskleur, religie of geaardheid, een rol? 

Als er verschillen zijn in vertrouwen, wil ik ook in kaart brengen of deze zich vertalen naar verschillen in hersenactiviteit. Hoe beïnvloeden persoonlijke verschillen in vertrouwen de manier waarop onze hersenen werken en andersom?

Vertrouwen in universiteit
Zou je meedoen aan een onderzoek van de universiteit?

Vertrouwen in de overheid lijkt af te nemen, vooral sinds corona. Wat betekent dit op de lange termijn?

Sophie: “Als onderzoeker houdt deze vraag me veel bezig. Als we een daling zien in vertrouwen in instanties, nieuws of politici, is dit dan per se slecht?

Met ons jongerenplatform YoungXperts zien we deze kritische houding ook terug. Deze generatie laat sterker haar stem horen over zaken die actueel zijn in de wereld, zoals bij de klimaatmarsen. Dit kan te maken hebben met hun afnemende vertrouwen in maatschappelijke instanties. Maar een duidelijk antwoord hebben we nog niet. Het vertrouwen van jongeren blijft zich ontwikkelen, en hier moeten we nog dieper op ingaan in ons onderzoek.”

Meer weten over dit thema?

Lees het verhaal op de volgende pagina.

Jongeren zijn vaak impulsiever dan volwassenen.

We denken vaak over jongeren dat ze behoorlijk egocentrisch en op zichzelf gericht zijn. Toch is dat niet wat uit mijn onderzoeken naar voren komt.

“We weten inmiddels vrij goed in welke situaties jongeren iets goeds willen doen voor een ander. Aan de hand van experimenten zien we dat jongeren bijvoorbeeld meer bereid zijn om iets te geven aan een bekende ander dan aan een onbekend iemand met wie ze zich niet verbonden voelen.

In de tienerjaren beginnen we steeds meer onderscheid te maken tussen bekende en onbekende anderen. Zijn er ook manieren om jongeren juist vaker een onbekende te laten helpen, of zich in te laten zetten voor de samenleving als geheel?

Wat is daarvoor nodig, en hoe werkt dat precies in het gedrag van jongeren en in het brein? Als we dit beter begrijpen, weten we hopelijk ook meer over hoe we problemen zoals polarisatie en ongelijkheid in de samenleving kunnen aanpakken.”

Dictator Game
5
5

“Jongeren kunnen én willen het verschil maken, zowel voor iemand die dicht bij ze staat als voor onze samenleving. Als ze er maar de kans voor krijgen.”
– Suzanne van de Groep

Hoe ontwikkelen jongeren het vermogen om te investeren in hun toekomst en sociale relaties?

“Hoe wegen we onze eigen belangen voor de korte termijn af tegen die voor de lange termijn? En hoe vinden we een balans tussen onze eigen belangen en die van anderen? Met het GUTS project volgen we 600 jongeren voor meerdere jaren om deze processen te onderzoeken. Hoe vormen deze processen de ontwikkeling van jongeren en welke rol spelen ze voor hun toekomst?

Het is voor jongeren zelf natuurlijk heel belangrijk om te begrijpen waar ze doorheen gaan als zij opgroeien. Daarnaast spelen er momenteel maatschappelijke vraagstukken waar jongeren zich mee bezig houden, zoals woningnood en klimaatverandering. Hoe we beslissingen maken voor het belang van een ander zou representatief kunnen zijn voor hoe we investeren in de maatschappij: hoe wegen we onze eigen belangen af versus die van de maatschappij? Onderzoek naar hoe dit soort processen zich ontwikkelen bij jongeren, kan ons inzicht geven in manieren om ongelijkheden in de maatschappij te verminderen.’’

Hoe en waarom ontstaan verschillen in antisociaal gedrag? En hoe kunnen we psychologische behandelingen effectiever maken?

“Er zijn grote verschillen tussen jongeren die antisociaal gedrag laten zien. Sommige jongeren beginnen op vroege leeftijd, maar stoppen weer (‘desisters’), terwijl anderen hun hele leven door gaan (‘persisters’).

In de wetenschap weten we nog niet goed hoe en waarom deze verschillen ontstaan. We weten met name weinig over de leeftijdsfase van de jongvolwassenheid (18-30 jaar), wat een belangrijk keerpunt is in de ontwikkeling van antisociaal gedrag. In deze periode leren mensen namelijk hun gedrag aan te passen aan de sociale omgeving en hun eigen toekomstplannen.’’

De grote verschillen tussen jongeren met antisociaal gedrag verklaren waarom behandelingen en interventies vaak niet effectief zijn.

Meeting
minds

Door onze kennis over antisociaal en prosociaal gedrag te combineren, zien we dat deze gedragingen niet zo tegenstrijdig zijn als vaak wordt gedacht. Impulsiviteit ligt aan de basis van zowel ongewenste als behulpzame keuzes. Welke vragen roept dit op?

Suzanne (SYNC lab onderzoeker)

“Is zelfcontrole altijd nodig voor prosociale acties, of is het soms beter om impulsief te zijn om een ander te kunnen helpen? 

Hoe kunnen we impulsiviteit inzetten om jongeren prosociale keuzes te laten maken die hen empoweren een positiever pad te vinden na delinquentie of opgepakt te zijn?

En hoe zit het met impulsieve acties die door de een worden opgevat als gedrag met een voordeel voor anderen, terwijl ze door een ander persoon worden opgevat als antisociaal, omdat ze ook negatieve gevolgen hebben voor anderen?” 

Bijvoorbeeld…

“Denk bijvoorbeeld aan de demonstraties van studenten over de situatie in Gaza. De studenten komen op voor anderen (prosociaal) maar vragen vaak de aandacht door vernielingen (antisociaal). Hoe brengen we deze zienswijzen dichter bij elkaar?” 

 

Ilse (SYNC lab onderzoeker)

“Binnen het onderzoek naar impulsiviteit, prosociaal en antisociaal gedrag hebben we het vaak over of jongeren bepaalde vaardigheden bezitten om hun gedrag aan te passen.

Dit is natuurlijk heel belangrijk, maar om gedrag daadwerkelijk te kunnen veranderen of versterken moet je niet alleen begrijpen of ze het kunnen, maar ook of ze het willen.

In andere woorden: hoe zit het eigenlijk met de motivatie van jongeren? Wat zijn de doelen waar zij graag aan willen werken? En hoe kunnen we ze daarin ondersteunen, om ze zelf de controle te geven?” 

Lotte (SYNC lab onderzoeker)

“Hoe heeft impulsiviteit op jonge leeftijd effect op hoe je ontwikkelt, en wat zijn de effecten op uitkomsten later in je leven?

En hoe ziet impulsiviteit eruit als we andere mensen betrekken in de keuzes die we maken?”

We look forward to meeting your mind
Bij SYNC zijn we benieuwd naar jouw vragen, ideeën en ervaringen.
Contact Us
Optioneel
Optioneel
Optioneel
Meer weten over dit thema?

Young
Xperts

De stem van jongeren is leidend in de vragen die we stellen en de manier waarop we het onderzoek opzetten.

Dit is belangrijk want jongeren zijn de toekomst van Nederland.”

De adolescentie is een fase waarin bij veel jongeren de behoefte groeit om van betekenis te zijn.

Het perspectief van jongeren op de klimaatcrisis legt bloot dat jongeren zich niet gehoord voelen.

Naast het delen van onze onderzoeksresultaten, vind ik het belangrijk om te laten zien hoe wetenschap werkt en welke denkprocessen onze onderzoekers doorlopen.

We moeten open zijn over wie onze onderzoekers zijn. Iedere wetenschapper brengt, zelfs met een objectieve blik, hun unieke perspectief mee naar de vragen, antwoorden en denkstappen.

Ook moeten we transparant zijn over hoe we ons onderzoek uitvoeren. Wat voor vragen stellen we? Op welke taken baseren we onze conclusies? En hoe reflecteren onze onderzoekers op hun werk? Door de gezichten en verhalen van onze wetenschappers te laten zien, kunnen we deze transparantie bereiken en geven we het publiek een kijkje achter de schermen van ons onderzoek.”